در گفتگو با ناصر ترابی مطرح شد؛
سخنان دبیر"خانه جهادگران" از نحوه شکلگیری و فعالیتهای این موسسه
نباید فراموش کنیم که ما در طول یک سده مبارزه انقلابی و استقرار بیش از چهار دهه نظام انقلابی و اسلامی، هرگاه مردم را همراه و همگام خود کردیم پیروز بودیم چه در درگیریهای نظامی امنیتی چه فعالیتیهای سیاسی اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی و علمی و... و هرگاه تفکر بوروکرات تکنوکرات چه در شکل نئولیبرال آنچه در پوسته اسلامی غالب شد با انحلال یا کمرنگی موفقیتها مواجه شدیم.
به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در ادامه گفتگوی خبرنامه دانشجویان ایران، از فعالین دبیر خانه جهادگران را میخوانید. ناصر ترابی از فعالین حوزه جهادی و همچنین دبیر "خانه جهادگران" میباشد.
در خصوص خانه جهادگران توضیح بدهید و اینکه این خانه چه ماهیتی دارد و قرار چه فعالیتی انجام بده؟
اگر اجازه بدهید ابتدا بنده از گذشته و ریشه تشکیل این مجموعه خدمت شما و مخاطبین شما کمی توضیح بدهم بعد پاسخ سؤالات شما را بدهم، البته مطالبم را خلاصه عرض میکنم چون پاسخ بعضی از سؤالات و موضوعات زمان و مکان دیگری میطلبد که بتوانیم بیشتر و عمیقتر به آنها بپردازیم.
باید عرض بکنم که خانه جهادگران بر اساس یک نیاز و یک ضرورت شکل گرفت و در ذهن جهادگران کمکم قوت گرفت و پررنگتر شد. این نیاز در دهه هشتاد برای فعالین حوزه جهادی بهصورت جست و گریخته بیان میشد اما در ابتدای دهه ۹۰ بود که ضرورت ایجاد یک مجموعه کلان نگر و مردمی بهشدت محسوس شد.
اگر بخواهم دقیقتر صحبت کنم پاییز و زمستان سال ۹۱ بود که زمزمههای ایجاد یک مجموعه فراگیر خودجوش مردمی در بین بچههای جهادی شکل گرفت و اولین جلسه آنهم بهار سال ۹۲ در حرم بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) برگزار شد، دلیل انتخاب اولین جلسه در این مکان هم خودش قابلتأمل است که فعلاً از پرداختند به آن میگذرم و موکول میکنم به برنامهها و جلسات بعدی.
پس شما میفرمایید که یک سری نیازها و احتیاجات بود که باعث ایجاد خانه جهادگران شده؟
ببینید در دهه هشتاد بهخصوص در نیمه دوم آن بود که در کشور حرکتهای جهادی شناختهتر شد د و ما بهنوعی از غربت در آمدیم و کمکم گفتمان جهادی در کشور غالب شد و مردم، رسانهها، مسئولین و جامعه ما را شناختند و این حرکتها گسترش پیدا کرد که این برای جریان جهادی خیلی خوب بود و ما خیلی از این موضوع خوشحال بودیم بهخصوص کسانی که در ابتدای فعالیت جهادی میخواستند این پرچم را بالا ببرند و به جامعه، برکات و فواید این شجره طیبه را بشناسانند؛ اما در عین گسترش کمی و کیفی این حرکت و جریان، مشکلاتی هم برای فعالین و مجموعهها و گروههای جهادی رخ میداد که به روند حرکت و افراد درون این گفتمان و جریان ضربه میزد. مثلاً کمکم شهدای جهادی ما که در حین خدمت به محرومین پر میکشیدند بیشتر میشد همینطور جانبازهای ما یا اتفاقاتی سیاسی، مدیریتی، رسانهای و اجتماعی در کشور رخ میداد که نیاز بود جریان جهادی که بهمرور داشت از یک نهال نو رس به یک درخت تنومند تبدیل میشد حفاظت بشود.
یعنی شما برای کمک به جهادگران این تشکل را ایجاد کردید؟
بله اما نه فقط کمک به جهادگران، رسالت، اهداف و برنامههای مختلفی برای خانه در افقهای کوتاه، میان و بلندت ترسیم کردهایم که عرض خواهم کرد اما پیشتر باید دو نکته مهم و کلیدی را بیان کنم و اول اینکه؛ نباید فراموش کنیم ماهیت و خاستگاه جریان جهادی یک هویت کاملاً مردمی دارد، از مردم با مردم و برای مردم هست و متأسفانه ثابتشده سازمانها و نهاد¬های دولتی و حاکمیتی حتی با نیات خیر، افراد مؤمن و متدین و برنامههای از سر دلسوزی نتوانستهاند در حد ظرفیت و توانمندی جریانات مردمی حامی و همراه آنان باشند.
این مسئله دلایل و عوامل مختلفی دارد مانند؛ ساختارهای صلب سازمانی، روند دیوانسالاری آنها، غلبه فعالیتها و اهداف سیاسی بر اهداف الهی و اینکه این سازمانها مولود مبارک این جریانات هستند لذا یک مولود سازمانی توان ساماندهی، سازماندهی و هدایت مولود خودجوش مردمی خود را ندارد و دلایل دیگر که بیان آنها خارج از حوصله این گفتگو است.
اما نباید فراموش کنیم که ما در طول یک سده مبارزه انقلابی و استقرار بیش از چهار دهه نظام انقلابی و اسلامی، هرگاه مردم را همراه و همگام خود کردیم پیروز بودیم چه در درگیریهای نظامی امنیتی چه فعالیتیهای سیاسی اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی و علمی و... و هرگاه تفکر بوروکرات تکنوکرات چه در شکل نئولیبرال آنچه در پوسته اسلامی غالب شد با انحلال یا کمرنگی موفقیتها مواجه شدیم.
بله کاملاً صحیح بیان نمودید این موضوع توسط رهبر انقلاب نیز بار ها تأکید شده اما فرمودید دو نکته مهم مقدماتی، موضوع دوم چیست؟
بله امامین انقلاب بر موضوع حضور مردم تأکیدات فراوان داشتند که این موضوع را هم میگذاریم میگذریم ان-شاء¬الله فرصت دیگری مفصل با ذکر منابع و مصادیق خدمت شما هستم.
و اما بعد موضوع دوم؛ موضوع حیاتی دوم بسیار حساس و قابلتأمل و تدبر بیشتر است و آنهم توجه به صیانت از جریانات مذهبی و الهی است، یعنی اینکه مقدسترین مقدسات و نابترین گفتمانها و بهترین افراد نیز نیاز به صیانت و مراقبت دارند. متأسفانه تفکر غلط و مسمومی در اذهان بیشینه جامعه حتی متفکران و صاحبنظران ما شکلگرفته که امور قدسی و مقدس نیاز به صیانت ندارند چون خداوند و اهلبیت، حامی و پشتوپناه آنها هستند.
در اینکه امورات الهی تحت نظر حقتعالی است شکی نیست حتی بنده یقین دارم نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران تحت توجهات خاصه اهلبیت بهخصوص امام عصر (عج) قرار دارد که اگر اینطور نبود کشور ما باید در سالهای قبل نابود میشد و چهبسا اصلاً انقلابی شکل نمیگرفت اما اینکه امور مقدس را به حال خود رها کنیم و تصور کنیم این امور هیچگاه دچار انحراف و خطا نمیشوند، تفکری است کاملاً غلط و مسموم و برای نقض آن مثالهای مختلف تاریخی و معاصر میتوان برشمرد از تحریف کتب مقدس الهی مثل تورات و انجیل تا انحراف در عزاداری برای اهلبیت علیهمالسلام که مقدسترین مقدسات هستند؛ که در مورد اخیر انحرافات آن را بهوضوح مشاهده میکنید و به قول یکی از دوستان اگر قرار بود خداوند لشگر فرشتههای خود را برای مقابله با دشمنان گسیل کند در روز عاشورا این کار را میکرد.
بنده بارها عرض کردهام که محور اصلی موفقیت و کسب پیروزی توکل و توسل میباشد اما کنار این دو رکن-رکین، تأمل، تعقل، تفکر و تدبر نیز از ضروریات و واجبات است. لذا جریانات اصیل انقلاب باید محافظت و صیانت شود بهخصوص جریانات مردم پایه که در این خصوص هم مردم و تشکلهای مردمی نقش بسزایی دارند هم حاکمیت که باز هم توضیح و تفسیر این موضوعات را با آینده موکول میکنم و اگر اجازه بدهید پاسخ سؤال شما را عرض کنم بعدازاین دو مقدمه.
بله حتماً فقط ضمن بیان اهداف، برنامههای خانه جهادگران را هم بیان کنید؟
اول باید عرض کنم همانطور که قبلاً عرض شد ایده، برنامه و نوع فعالیت خانه جهادگران سالها است که در ذهن مؤسسان آن پردازش و پرورانده شده و کار یکشب و دو شب نیست حتی اسم خانه هم در طول حدود یک دهه بارها عوضشده تا به این اسم رسیدیم، چند ده جلسه کارشناسی و چند هزار نفر ساعت وقت گذاشتهشده تا به یک مانیفست و یک نقشه راه رسیدهایم که اگر دوستان امنا و مجمع تصمیم بگیرند رسانهای میکنیم دو نکته را هم داخل پرانتز عرض کنم یک اینکه تصمیمات خانه جهادگران بر اساس خرد جمعی و تصمیمات گروهی است و بنده فقط نقش دبیر و خادمی را دارم و دوم اینکه نداشتند برنامه عملیاتی و نقشه راه، نقشه جامع یکی از معضلات کشور در عرصههای مختلف مدیریتی، سیاسی و... است که ما سعی کردیم در خانه این ضعف را پوشش بدهیم و بر اساس یک منظومه فکری یک نقشه جامع و سپس نقشه راه و برنامههای عملیاتی تدوین کنیم شامل؛ فلسفه وجودی، خطمشیها و دکترینها، سیاستهای کلان و خرد، راهبردهای کلان و خرد، آرمان، چشمانداز، اهداف بلند، میان و کوتاهمدت، رسالت و برنامهها و مأموریتها که در بیانیهی که امروز منتشر کردیم اشاره گذرایی به بخشهای از اصول و رویکردها کردیم؛ اما در پاسخ دقیق به سؤال شما باید عرض کنم ما دو راهبرد کلی برای خانه جهادگران طراحی و تدوین نمودیم (اگر عمری بود سایر ارکان و سطوح را بعداً توضیح خواهم داد، شاید هم منتشر کردیم و در دسترس عموم قراردادیم) همانطور که در توضیحات مقدماتی بنده مستتر بود این دو راهبرد کلان شامل حمایت و صیانت است.
حمایت از جهادگران و مجموعهها و افراد جهادی و صیانت و حفاظت از اصالت و ماهیت اندیشه، گفتمان و جریان جهادی که توضیحات مفصلتر را با ذکر مصادیق قبلاً عرض کردم؛ حمایت از شهدای جهادی و خانوادههای آنها تا جانبازان جهادی، صیانت از انحرافات سازمانی تا انحرافات سیاسی یا فکری و... که همه این منظومه فکری خانه جهادگران که عرض شد پیوست¬های دارد در شریعت و مبانی فکری بزرگان نظام بهخصوص امامین انقلاب.
برای اینکه شما ذهنیت بگیرید دو مثال عرض کنم در دو سطح؛ آیا شما میدانید که ما جهادگری داریم که بر اساس یک اتفاق هماکنون در زندان هست و هیچ فرد یا سازمانی هم پیگیر وضعیت این فرد نیست؟! جالب است که سازمانهای تصدی گر و تمامیتخواه که داعیهدار حمایت، هدایت و سازماندهی جهادیها هستند و همیشه از مزایایی جریان جهادی استفاده کردهاند یا بهتر بگم حسن سوءاستفاده را کردهاند! اصلاً مطلع از وضعیت این فرد که بهعنوان یک نمونه عرض کردم نیستند.
این در سطح فردی در سطح تشکیلاتی هم وقتی شما نگاه میکنید میبینید همه گروهها و فعالین عرصههای مختلف در کل دنیا از فعالیتهای هنری تا فعالین اقتصادی و کارگری و... اتحادیه، سندیکاها و تشکلهای فراگیری دارند که ضمن حمایت از اعضای خود و دفاع از حقوق آنها، کلام و سخن آنها را نیز بیان میکنند.
در همین خصوص باید عرض کنم یکی از برنامههای میانمدت خانه جهادگران، ایجاد یک صندوق حمایتی از بعضی جهادگرانی است که دچار مشکل میشوند. سایر برنامهها را هم ان¬شاء¬الله اگر فرصتی بود در آینده عرض میکنم چون یکی از اصول و رویکردهای فعالیت ما در خانه جهادگران، حرکت بر اساس اقدامات و برنامههای عملیاتی است نه شعارهای تو خالی، یعنی سعی میکنیم یک اقدام عملیاتی را به منصه ظهور برسانیم و اجرایی کنیم سپس رسانهی کنیم. شاید در خصوص همین صندوق هم من خلاف منشور و مانیفست خانه جهادگران عمل کردم و چهبسا دوستان هیئتامنا به بنده خرده هم بگیرند اما حقیر کمترین خواستم اولاً سؤال شما بیپاسخ نماند دوماً جنس فعالیت خانه مشخص شود و سوماً شمهی از فعالیتها و برنامههای در دست اجرای خانه بیان گردد.
در خصوص اعضای مؤسس خانه جهادگران و نحوه مدیریت آنهم کمی توضیح دهید؟
ما برای نحوه مدیریت خانه مباحث بسیاری داشتیم و ساعتها روی این مسئله مباحثه کردیم و کار کارشناسی انجام دادیم، مدلها و الگوهای مختلف را بررسی کردیم. در حین طراحی چند مؤلفه برای ما قابلتأمل و توجه بود یکی از مهمترین آنها مردم پایه بودن و بنیان مردمی داشتن خانه بود و یکی دیگری از موضوعات؛ حرکت بر مدار فعالیت علمی و نخبگانی و بر اساس منطق و اصول و دانش روز و بومی بود که منجر به اقدامات برنامه محور و حسابشده بشود و موضوع دیگر کار تشکیلاتی و فعالیت گروهی منظم است و همینطور استفاده از تجربیات گذشته بهخصوص اتفاقات و پیامدهای آن در دو دهه گذشته و کنش و واکنش بازیگران این عرصه و موارد متعدد دیگر که همانطور که عرض شد در منظومه فکری و نقشه راه تدوینشده یا در حال تکمیل و اصلاح است
با توجه به مطالب بیانشده ما در دو سطح و دو ساحت خانه جهادگران را طراحی و برای مدیریت آن برنامهریزی نمودیم یکی هیئت مؤسس یا هیئتامنا که بالاترین رکن هدایتی، سیاستگذاری و تصمیمگیری خانه میباشد و دیگری مجمع عمومی که محوریترین و بنیادیترین رکن مدیریتی و فراگیر خانه را شامل میشود.
لذا از همه نسلهای جهادگران و فعالین حرکتهای جهادی در بدنه و ارکان خانه وجود دارند و البته بیشتر اعضای هیئت مؤسس از افراد باسابقه و السابقون حرکتهای جهادی هستند که بهجز بنده حقیر معمولاً در دهههای گذشته به خوشنامی، خوشفکری و تولید اندیشه، فعالیت جهادی گسترده (بنویسید بیش فعالی جهادی!)، تحصیلات عالی، دستبهقلم بودن و نگارش کتب و مقالات مختلف و متعدد علمی، اثرگذاری و جریان سازی با توجه به خلاقیتهای فردی و گروهی، اقدامات تأثیرگذار چه در سطح گروههای فعالیت چه در سطوح مدیریتی، عدم وابستگی سازمانی و استقلال فردی و گروهی، پرهیز از حاشیهسازی و فعالیت سیاسی منفعتطلبانِ و... معروف و مشهور هستند که اگر خدا بخواهد در یک نشست خبری یا یک اعلام رسمی همه اعضا و ارکان خانه را معرفی خواهیم.
با توجه به اینکه میفرمایید حدود یک دهه بر روی موضوع ایجاد یک تشکل اینچنینی زمان صرف کردهاید چرا این برهه زمانی را برای اعلام موجودیت انتخاب کردهاید آیا دلیل خاصی دارد؟
من تشکر میکنم از این سؤال خوبی که پرسیدید کاملاً بهجا بود، لازم میدانم نکاتی را عرض کنم؛ اعضای مؤسس و طراح خانه جهادگران چندین بار در ادوار مختلف بهخصوص ایام متقدم و متأخر سعی در رسانهی نمودن ماهیت وجودی خانه و اقدامات پیشا شکلگیری آن نمودند (ما در این ایام فعالیتهای متفاوت و فراوانی داشتیم که از عنوان خانه جهادگران استفاده نکردیم) اما هر بار به دلیل ملاحظاتی که ممکن بود با منشور و مانیفست خانه زاویه داشته باشد از آن پرهیز کردیم مانند؛ عدم پرداختند به حواشی و حاشیهسازی یا ایجاد شبهه همینطور عدم تکمیل منظومه فکری و وجودی بعضی ابهامات و...
اما هماکنون منظومه فکری عملیاتی خانه تدوین و تکمیلشده که در این راه دلایل مختلفی کاتالیزور شده تا با سرعت و شتاب بیشتر به فکر تکمیل پازل خانه جهادگران بپردازیم ازجمله؛ مقابله با تله محافظهکاری و تعلل آسیبزا، بلوغ کامل فکری و مدیریتی خانه، اتفاقات روز کشور و...
مثلاً در خصوص اتفاقات و وقایع روز کشور در چند ماه اخیر دو موضوع غیرمنتظره باعث شوک به جامعه جهادی شده که لازم بود خانه جهادگران در این خصوص عمل و عکسالعملی داشته باشد. ابتدا دومی را عرض میکنم که موضوع روز کشور نیز شده و آنهم احیای سازمان جهاد سازندگی توسط قوه مجریه است و اولین موضوع؛ تصدیگری و تمامیتخواهی برخی سازمانها بر جریان جهادی است با نام و بهرهبرداری غیرمنطقی و عجیب از جایگاه مقام عظمای ولایت. سازمانهای که در مدیریت مجموعه خود بازماندهاند و با مشکل مواجه شدند و به ارائه آمارهای دروغ و غیرواقعی عادت کردهاند (آنهم ارائه آنها به شخص ولیفقیه و نایب امام زمان (عج)) قصد دارند با سلطه سازمانی، قلدری، مدیریت با پول یک جریان خودجوش و مردمی را مصادره به مطلوب و خواسته یا ناخواسته مضمحل نمایند. بر این اساس لازم بود خانه با توجه به راهبرد صیانتی که عرض کردم حضور و ظهور و بروز بیشتر و مبرهنتری در جامعه داشته باشد این دلایل و علل دیگر باعث شد تا این برهه کنونی را برای اعلام رسمی موجودیت خانه جهادگران انتخاب نماییم.
در پایان اگر نکته و موضوع خاصی هست بفرمایید؟
ضمن تشکر مجدد از همه اصحاب رسانه که در تمام این مدت فعالیت جهادی همراه و همگام جریان جهادی بودند و اگر این جهاد رسانهی و تبیینی نبود چهبسا جریان جهادی در این جایگاه کنونی نبود، دو مسئله را لازم میدانم ذکر کنم:
اول اینکه ما قبل از فعالیت رسمی و رسانهی خانه بهصورت چراغ خاموش و موتور روشن فعالیت میکردیم که به فضل الهی و مدد اهلبیت، استقبال از اقدامات و اهداف و برنامههای خانه بسیار خوب و خارج از تصور ما بود و چند صد گروه جهادی واقعی (نه کاغذی و طبق آمار جعلی) و چندین هزار جهادگر فعال در عرصههای جهادی آمادگی خود را جهت پیوستن و عضویت در خانه اعلام نمودند. با توجه به مردم پایه بودن و مدیریت مردمی خانه بر اساس اصول و خطمشیهای آن بنده همینجا از همه جهادگران و فعالین جهادی دعوت میکنم تا به خانه جهادگران بپیوندند و در مدیریت و بهتر و بیشتر نمودن فعالیتهای خانه به ما کمک کنند.
نکته دوم و پایانی اینکه بنده بهعنوان خادم و دبیر خانه جهادگران بهصراحت و با صدای بلند و در رسانههای عمومی کشور عرض میکنم خانه نه قصد دارد گروههای جهادی را هدایت کند نه مدیریت کند نه تصدیگری نماید نه هماهنگی بین آنها ایجاد کند و دخالت در فعالیتهای گروهها و مدیریت گروهی نماید بلکه سطح فعالیت و شأن و جایگاه خانه بسیار فراتر از این موضوعات است و همانطور که عرض شد ما میخواهیم ضمن صیانت از جریان جهادی از جهادگران و جهاد و جهادیها حمایت نماییم در همه سطوح و در حد وسع مجموعه و درواقع خانه جهادگران؛ خانه، مأمن، ملجأ و پناهگاه جهادگران است از مردم آمده با مردم است برای مردم است و با و برای مردم خواهد ماند و حامی مردم و گروههای مردمی بهعنوان حلقههای میانی در حکمرانی مطلوب خواهد بود در مقابل هر تهدید و آسیبی چه در سطوح ملی و سازمانی چه در سطوح فردی و اجتماعی.